دانستنی ها

تاریخچه گرانولا: چگونه گرانولا به یکی از محبوب‌ترین غذاهای سالم تبدیل شد؟

ما که خیلی دلمون می خواد ایده غلات صبحانه رو هم ، مثل همه موضوع های مهم بشری،  به یونانی‌های باستان نسبت بدیم، ولی واقعیت اینه که تا قرن نوزدهم ایده مصرف غلات فوری به ذهن آدم های اون روزگار خطور نکرد. چندین قرن لازم بوده انگار تا ذائقه آدمها عوض بشه.

آغاز ایده ی گرانولا

ایشون دکتر جیمز کالب جکسون هستند در قرن نوزده! در قلب امریکا!

خلاصه اینکه ایده گرانولا از ایشون شروع شد..

اگه وقت داشتین ماجراش رو اینجا بخونید. خیلی با مزه و الهام بخشه. خلاصه داستان اینه که: از اون جا که خود جیمز کالب جکسون  خیلی ضعف جسمانی داشته و عمدتا بیمار بوده و به واسطه آب درمانی در چشمه های آب گرم، سلامتش رو به دست میاره، تصمیم می گیره که نیمه دوم عمرش رو در این خصوص آموزش ببینه.

در نهایت از رشته پزشکی فارغ التحصیل میشه و موسسه  آب درمانی خودش رو دایر میکنه و اسمش رو میذاره ” خانه ما در دامنه تپه” . 

این میشه بیزینس خانوادگی خاندان جکسون. این موسسه بعداٌ جهانی شد و افراد از اقصی نقاط جهان، برای درمان بهش مراجعه می کردن. (حالا شاید اقصی نقاط جهان نه، ولی  اقصی نقاط امریکا رو که حتما!)

جکسون و دغدغه ی سلامتی

جکسون در کنار آب درمانی معتقد بود که رژیم غذایی برای بهبود سلامتی ضروریه. از این جهت، کم کم گوشت قرمز رو از منوی موسسه آب گرم حذف کرد و نسخه ی چای، قهوه، الکل و تنباکو رو هم پیچید.جکسون خودش گیاهخوار بود و گیاهخواری رو با تأکید بر مصرف میوه‌ها، سبزیجات و غلات فرآوری نشده ترویج می کرد. 

دکتر جکسون معتقد بود ریشه بیماری در معده است. پس شروع کرد به تولید یه خوراک مقوی و کم عارضه مثل گرانولا. اما گرانولایی که خودش تولید کرد، خیلی سفت بود و نیاز داشت یه شب توی شیر خیس بخوره و احتمالا خیلی هم خوش مزه نبوده! البته ما هم فقط داریم  از شواهد و یافته ها حدس می زنیم و حقیقتاٌ تست نکردیم! 🙂

مردی از دیار میشیگان

اما طولی نکشید که یه آقایی به نام دکتر جان هاروی کلوگ، مردی از دیار میشیگان که یه مرکز سلامت مخصوص خودش رو داشت، یه غلات فوری سالم رو تولید کرد. کلوگ هم مثل جکسون، ریشه بیماری ها رو در سیستم گوارش افراد جست و جو می کرد. اواخر دهه 1870 کلوگ، آرد گندم، بلغور جو دوسر و آرد ذرت رو با هم ترکیب کرد و اسمش رو گذاشت گرانولا. 

جکسون شکایت کرد چون اسم گرانولا رو قبلا ثبت کرده بود. اما بی خبر از اینکه کلوگ  “u” رو  به “o” تغییر داده بود. و اسم گرانولا دیگه تکراری محسوب نمی شد. قضاوت اینکه کلوگ خیلی «ناقلا» بوده یا «ناجوانمرد» رو به خودتون می سپاریم!

 سال 1889، کلوگ هفته ای دو تن گرانولا می فروخت. و شروع کرده بود  به خلق طعم های جدید گرانولا. و توی اون سال ها دیگه امپراتوری غلات کلوگ برپا شده بود.

محبوبیت گرانولا در امریکا

گرانولا دیگه بازار خودش رو توی آمریکا پیدا کرده بود و سرمایه گذارای مختلفی رو به تولید گرانولا  آورده بودن. مثلا سال 1960 لیتون جنتری، با ترکیب محبوب جو دوسر، جوانه گندم و دانه کنجد به بازار اومد و حسابی ترکوند و البته تولیداتشون هنوز هم ادامه داره. 

رفته رفته گرانولا با طعم ها و فواید متنوع وارد سبد محصولات مشتریان شد. و تا امروز که صبحانه تعداد زیادی از مردم جهانه. 

گرانولا و تجربه های نوستالژیک ایرانی

البته گرانولا در ایران هنوز راه زیادی داره تا کاملا شناخته بشه. نشون به اون نشون که اگه امروز به چهارتا آدم مهم زندگی، توی سنین مختلف، پیامک بدی که سر راه دو تا گرانولا هم بخر، به احتمال زیاد سه تاشون نمی دونن چیه، ولی همون یکی که می دونه چیه، به احتمال قریب به یقین عاشقشه!

البته این به این معنی نیست که ما ایرانی ها اصلا تجربه ای از گرانولا نداشته باشیم. اگه خاطر شریفتون باشه، بچه که بودیم یه خوراکی خوشمزه بود که حسابی هم سیرمون می کرد: به نام «شیرین گندمک». از گندم شیرین شده ی پخته تهیه می شد. پیش از اون هم در فرهنگ غذایی ایرانی، یه میان وعده طبیعی داشتیم، که هنوز هم طرفدارای خودشو داره، به نام قاووت یا همون قوتو. که مخلوطی بوده از آسیاب مغز ها  و دانه ها که یه مواد پودر مانندی به دست می داد که معمولا با شیر، آب یا همین طوری خالی خالی مصرف می کردن. 

البته توی قوتو غلات به کار نمیره از این جهت تمایز زیادی با گرانولا داره ولی خب به عنوان یه میان وعدهی  بسیار مقوی در فرهنگ خوراک ایرانی مصرف می شده و همچنان مصرف می شه. 

اما قصه شیرین گندمک فرق می کنه. چون ماده اصلی این خوراکی، غلاته.  البته پیش از ورود شیرین گندمک به بارار ایران، مامان بزرگ ها برامون برنجک درست می کردن. ولی اون جا هم تفاوت اصلی، طعم شور برنجک با طعم شیرین گرانولاست. 

شاید نزدیک ترین طعم به گرانولای امروز، این خوراکی باشه: «چنگال»

چنگال یه صبحونه خیلی قدیمیه که شاید نزدیک ترین طعم و دستور پخت رو به گرانولا داره:

ماجرا از این قراره که زنان روستایی که خودشون نون می پختن، حین پخت نون محلی، تعدادی از اون ها رو ریز ریز می کردن، روش رو روغن محلی می ریختن با  کمی شیره خرما یا انگور و مقداری  شکر.

البته در گرانولاهای امروزی استفاده از شکر و روغن چندان باب نیست و ترجیح بر اینه که بدون روغن باشه و از شیرین کننده های طبیعی استفاده بشه. 

توی سالهای اخیر، گرانولا حسابی توی طاقچه فروشگاه ها نشسته و یواش یواش جای خودش رو در سبد غذایی ایرانیان هم پیدا کرده. 

میکس خودت رو بساز

این دفعه وقنی گرانولا خریدی، خاطرت باشه این محصول راه درازی اومده. پس تو هم می تونی بهش چیزی اضافه کنی و با  تجربه های جدید میکسش کنی.

اصلا رسالت ریمیکس اینه که بهت بگه: تو قراره میکس خودت رو توی دنیات بسازی!

پس! دوباره میکس کن!

دوستدار تو، ریمیکس.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *